Passende binnen- en buitenbanden voor fietsen, en meer!

De volgende punten kun je verwachten in dit artikel (klik om direct naar de paragraaf te gaan):

• De uitvinding van de binnenband
• Opbouw en functie van de binnenband
• Voor welke disciplines is een binnenband geschikt?
• 26"- of 28"-binnenband - welke past in mijn buitenband?
• Binnenband van butyl, latex of kunststof?
• De binnenbandmaterialen in detail
  • Lekbescherming, gewicht en prijs in één oogopslag
  • Ventielsoorten en -lengtes
• De juiste binnenband-accessoires

Je hebt vast wel eens in een lange straat met kinderkopjes gereden. Na afloop voel je je echt door elkaar geschud. Zo moeten fietsers zich gevoeld hebben tot kort voor het einde van de 19e eeuw.
De fietsen met stalen frame die toen in gebruik waren, wogen gemakkelijk 20 kg en de wegen waren nog grotendeels onverhard. Bovendien waren de banden in die tijd nog van zeer zwaar massief rubber - er was geen sprake van lichte binnenbanden en enig rijcomfort.

Volgens een anekdote stoorde dit ook de Schotse uitvinder en visionair Robert William Thomson aan de vervoersmiddelen van die tijd, waardoor hij in 1845 voor het eerst zou hebben geëxperimenteerd met met lucht gevulde dierlijke ingewanden en een leren band aan rijtuigwielen. De echte doorbraak op het gebied van fietsbinnenbanden kwam echter pas ruim 40 jaar later. In 1888 vroeg John Boyd Dunlop patent aan op de luchtband en de binnenband met het Dunlop-ventiel (ook bekend als fietsventiel), dat nog steeds in gebruik is.

Een binnenband is een luchtdichte, gesloten, dunwandige ringbuis van rubber of kunststof met een ventiel aan de binnenkant. Het slechts 0,45 tot 1,5 mm dunne binnenbandmateriaal wordt verbonden door vulkanisatie of moderne verlijmingstechnieken. In butylslangen zit meestal talkpoeder, zodat het rubber niet samenkleeft en zo het oppompen lastiger maakt.
Deze zeer lichte constructie, die op zichzelf gevoelig is, vormt een systeem met de band en de velgring respectievelijk het wiel, hetgeen de binnenband aan alle kanten beschermt en schokken en stoten tijdens het rijden opvangt. Tegelijkertijd is de roterende massa veel kleiner in vergelijking met banden van massief rubber. De binnenband kan in de halfopen buitenband worden geplaatst of aan de buitenband vastgenaaid zijn ("tubeless-banden"). In het laatste geval wordt tegenwoordig meestal een extra lichte latex buis gebruikt.

Veronderstel dat je fiets een tijdje heeft stilgestaan in de winter, dan zijn je banden waarschijnlijk heel zacht. Dus grijp je naar de fietspomp. Maar wat gebeurt er eigenlijk binnenin? Als je een gemonteerde binnenband opblaast, ontstaat er druk aan de binnenkant van het elastische materiaal. De binnenband kan tot vier keer zijn oorspronkelijke oppervlak groter worden, totdat aan de binnenkant van de band en de velg een gelijkmatige druk is bereikt. Als je blijft pompen, wordt de lucht in de band steeds verder samengeperst en wordt er nog meer druk opgebouwd - tot 11 bar.

De algemene regel voor luchtdruk is: je moet zoveel druk opbouwen, dat het contactoppervlak zo klein als nodig is voor de gewenste grip en er niets lek raakt.

Anders is er helaas kans op beschadiging van binnenband, band en velg of krijg je een lekke band. In geval van twijfel is het een goed uitgangspunt om de bandenspanningsinformatie op de band te volgen.
Hoe breder velg, band of binnenband zijn, hoe lager de minimumdruk. Afhankelijk van de wanddikte en de temperatuur zullen echter na verloop van tijd enkele luchtmoleculen door de buis diffunderen. Je moet dus af en toe de band oppompen.

In principe is de binnenband geschikt voor alle fietsen, bijvoorbeeld racefietsen, MTB's, stadsfietsen of kinderfietsen. Om beter te begrijpen wat een binnenband te bieden heeft, volgt hier een overzicht van de voor- en nadelen van binnenbanden voor fietsen.

Daardoor zijn binnenbanden het meest geschikt voor fietsen waarbij het niet de bedoeling is om de laatste druppel performance of tractie eruit te persen, maar om een onderhoudsarm en duurzaam systeem te hebben. Dit zijn bijvoorbeeld alledaagse fietsen zoals stads-, toer- en kinderfietsen.
Voor deze fietsen bieden de standaardmodellen met normale wanddiktes van circa 1 mm een goede balans tussen duurzaamheid, lekbescherming en matig gewicht. Maar zelfs op de klassieke wielrenfiets zijn racefiets-binnenbanden nog steeds de eerste keuze voor trainingsdoeleinden en toertochten, omdat de voordelen van tubeless- en tubular-banden voor de hobbysport nauwelijks opwegen tegen de hogere kosten en ingewikkelder bediening.
In het wedstrijd- en profwielrennen is de situatie anders, en hier kiezen de meeste wielrenners voor tubular-banden. Ze hebben een lagere roterende massa met een minimale rolweerstand. Gravel-roadbikes worden vaak al in de fabriek van binnenbanden voorzien. Tubeless-systemen zijn echter een zeer populaire retrofit-optie.

Mountainbikers willen altijd het technische neusje van de zalm - ja, natuurlijk. De trendbarometer van deze "bredebandengroep" verschuift duidelijk van binnenband naar tubeless. Maar als je niet zo thuis bent in de fietstechnologie of kosten wilt besparen, zijn rubberen binnenbanden nog steeds een goede keuze. Hetzelfde geldt als je net begonnen bent met mountainbiken. Je nieuwe MTB rolt ook goed mét binnenbanden. Neem de tijd om de grenzen te testen van wat mogelijk is met een binnenband. Als de banden versleten zijn, kun je altijd nog wisselen. Als je eenmaal met een tubeless-systeem rijdt, moet je toch altijd een MTB-binnenband in je shirt of rugzak meenemen. Het is vaak de laatste redding op de trail.

Je stemt je bike nauwgezet af op een laag gewicht, maar wilt toch de binnenband gemakkelijk kunnen bereiken? Dan zijn lichtgewicht tubular-banden van dunner butyl of zelfs kunststof precies goed. Hoewel iets duurder en iets minder duurzaam kun je met de modernste uitvoeringen van dunner butyl of extra licht thermoplastic de roterende massa met ongeveer 100 gram verminderen - niet te onderschatten!
In de volgende paragrafen lees je, hoe je de juiste maat binnenband voor je fiets kunt bepalen en welke typen en ontwerpen er zijn.

Een voorbeeld uit het dagelijks leven in een fietsenwinkel. Klant: "Ik heb een 28"-binnenband nodig". Verkoper: "Voor welke bandbreedte en welke fiets heb je de binnenband nodig? We hebben meer dan 30 maatvarianten voor 28" met verschillende ventielsoorten en in verschillende gewichtsvarianten in ons assortiment."
Zodat je, als je de volgende keer een binnenband koopt, online of in een fietsenwinkel, niet letterlijk in de kou staat, vertellen we je hier hoe je de juiste binnenbandmaat voor je fiets vindt.

Het belangrijkste: de maat van je binnenband hangt af van de maat en breedte van je buitenband.

Als je je fiets kant-en-klaar bij een dealer hebt gekocht en voor het eerst een binnenband nodig hebt, kun je meestal afgaan op het gestempelde of gedrukte etiket op de binnenband.
Er zijn drie mogelijke aanduidingen: de inch-maat, de E.T.R.T.O.-maat en/of de Franse maataanduiding. Wat de respectievelijke aanduidingen in detail betekenen voor de band- en wielmaat en waarmee bijvoorbeeld 26" in de andere maatsystemen overeenkomt, kun je vinden in ons artikel over fietsbanden onder: De maatsystemen van tubular-banden.

Op je MTB-binnenband staat bijvoorbeeld 27,5" (inch), 54/75-584 (E.T.R.T.O.), 650B (Franse aanduiding). Als je daarentegen racefiets-binnenbanden gebruikt, kun je het volgende zien: 28", 18/25-622/530, 700C.
De enige echt betrouwbare specificatie is E.T.R.T.O. Het eerste deel beschrijft de breedte in mm. In het geval van de MTB-binnenband in het voorbeeld 54 tot 75 mm. Het tweede deel - in het voorbeeld 584 - heeft betrekking op de binnendiameter van de band bij de velgzitting. Aanduidingen "van-tot" zijn gebruikelijk, omdat de binnenband elastisch is en als een ballon vele malen kan uitzetten. Heb je nog geen lekke band gehad, maar wil je toch voorbereid zijn voor het geval dat? Maak je geen zorgen - je hoeft de binnenband nu niet te verwijderen. Als je een binnenband koopt, kun je ook de E.T.R.T.O.-informatie op de buitenbandprint raadplegen. Kun je geen E.T.R.T.O.-aanduiding vinden en op je buiten- of binnenband staat alleen een cryptische aanduiding als 28x1 1/2 x 1/8"? Geen probleem. Welke aanduiding in het E.T.R.T.O.-systeem hiermee overeenkomt, leggen we je hieronder op een begrijpelijke manier uit: Fietsbanden - De maatsystemen van buitenbanden.
Eigenlijk weet je nu welke binnenband je moet kopen, maar maak je je nog steeds zorgen dat je de verkeerde kiest? Aarzel dan niet om ons getrainde BIKE24-serviceteam om advies te vragen.
Behalve de maat kun je ook kiezen uit verschillende materialen en materiaaldiktes voor binnenbanden. Wat belangrijk is, volgt nu.

Je hebt een lekke band gehad en wilt je fiets weer rijklaar maken met nieuwe binnenbanden of de roterende massa op de juiste plaats verlagen? Maar als je een binnenband koopt, word je geconfronteerd met een ware stortvloed aan binnenbandvarianten en benamingen als Extralight, Downhill-tube of Supersonic? In deze paragraaf krijg je een overzicht van de materialen en uitvoeringen. Verder vergelijken we de weerstand tegen lekrijden, het gewicht, de prijsklasse en de algemene beschikbaarheid.

Binnenbanden zijn gemaakt van butylrubber, latex of kunststof.

Butyl is het meest gebruikte, beproefde en goedkoopste materiaal. Meer dan 70 jaar geleden begon synthetisch rubber het natuurlijke rubber te vervangen. Binnenbanden van butyl, met een normale wanddikte, zijn bijzonder drukvast en ongevoelig voor hitte. Afhankelijk van de toepassing worden ook de wanddiktes geoptimaliseerd voor minder gewicht of meer duurzaamheid. Een standaard, robuuste freeride/downhill-binnenband heeft bijvoorbeeld een wanddikte van 1,2 mm en weegt ongeveer 300 gram. Anderzijds weegt een binnenband met de naam Extralight van Schwalbe of Supersonic van Continental bijvoorbeeld minder dan 70 g op een racefiets en ongeveer 130 g op een MTB en is dus ontwikkeld met het oog op een lichter gewicht. Helaas ontstaat er, naarmate de wanddikte afneemt, steeds meer een belangenconflict tussen bescherming tegen lekrijden, drukstabiliteit, flexibiliteit en gewicht.
In de praktijk betekent dit dat je dunwandige binnenbanden van butylrubber vaker moet oppompen. Tegelijkertijd zijn de lichtgewicht binnenbanden echter meestal flexibeler, waardoor er minder energie verloren gaat bij het vervormen en de rolweerstand afneemt. Bijna alle bekende fabrikanten van binnenbanden produceren voornamelijk butyl binnenbanden die compatibel zijn met werkelijk alle fietstypes of wielmaten, maar ook met kinderwielen en -karren. Naast de gebruikelijke butylconstructies zijn er ook speciale varianten met extra lekbescherming door latexmelk en/of extra speciale lagen.

Als de fietswereld het heeft over latex binnenbanden, worden eigenlijk binnenbanden bedoeld die gemaakt zijn van het natuurlijke sap van de rubberboom. Vóór de Tweede Wereldoorlog waren alle binnenbanden voor fietsen van dit materiaal gemaakt. Butylrubber werd ontwikkeld omdat latex moeilijk te winnen is en duur om te importeren.
Latex heeft echter een voordeel: bij dezelfde wanddikte is de dichtheid lager dan die van butyl, vandaar dat latex binnenbanden lichter zijn. Bovendien gedraagt natuurrubber zich ook soepeler, waardoor latex binnenbanden beter bestand zijn tegen prikken en perforaties (hogere lekbestendigheid). Ook bevordert latex een lage rolweerstand, als het op de juiste druk wordt gebracht. 
Afhankelijk van de temperatuur wordt het latex-oppervlak echter helaas plakkerig. Om te voorkomen dat het aan de band blijft kleven, wordt het voorzien van talkpoeder. Dit moet je regelmatig verversen tijdens een fietscontrole, bijvoorbeeld in het voorjaar.
Aan latex kleven meer nadelen. Het grootste nadeel van latex binnenbanden is hun hoge luchtdoorlaatbaarheid of, anders gezegd, het gelijkmatige drukverlies. Vóór elke tocht en elke wedstrijd moet je ze weer oppompen. Bij het bewaren en vervoeren van latex  binnenbanden is het belangrijk te bedenken dat natuurrubber gevoeliger is voor vetten en oliën.
Spijtig genoeg, maar waar, neemt de keuze aan latex binnenbanden af nu ze worden verdrongen door tubeless- en de opkomende kunststof binnenbanden. Hoofdzakelijk zijn deze binnenbanden nu alleen verkrijgbaar voor racefietsen, cyclocross- en gravelbikes.

Thermoplastisch kunststof is het derde in de groep en het modernste en meest innovatieve materiaal voor binnenbanden. De binnenbanden bestaan tot 100% uit TPU of TPE - inclusief het ventiel, waardoor ze volledig recyclebaar en super duurzaam zijn. Maar dit was nog maar het eerste deel van de voordelen van kunststof binnenbanden.
Het nieuwe, dunwandige materiaal maakt ze bovendien bijzonder licht en tegelijkertijd superelastisch en scheurvast bij alle temperaturen. Dit verhoogt de weerstand tegen lekrijden of slangenbeten, terwijl de rolweerstand afneemt. Ook de drukstabiliteit van kunststof binnenbanden is indrukwekkend en vergelijkbaar met die van butylvertegenwoordigers met een normale wanddikte.
Daarover gesproken: hoe dikker een normale binnenband, hoe groter de afmetingen ervan. Dat is anders met kunststof binnenbanden, die hebben verreweg de kleinste afmetingen, met vergelijkbare eigenschappen.

In de begindagen van het onderzoek aan alternatieve materialen waren de verbinding van de binnenbanduiteinden en de bevestiging van het ventiel nog lastig.
Bij de huidige vertegenwoordigers zijn de uiteinden meestal naadloos gelast en worden las- en lijmtechnieken vakkundig gecombineerd bij de ventielbevestiging. Gevestigde fabrikanten zijn Tubolito en Revoloop; nieuw op de markt met kunststof binnenbanden, maar al tientallen jaren bekend om topbanden en binnenbandproducten, is Schwalbe.
Thermoplastische binnenbanden zijn geschikt voor bijna alle toepassingen, bijvoorbeeld racefietsen, MTB's, plusfietsen, gravel-roadbikes, toerfietsen, dagelijkse fietsen en stadsfietsen. Als je onderweg toch een lekke band krijgt, doe je er gewoon een speciale plakker op, je monteert je de band, pompt hem op en kunt weer verder. Een kwestie van smaak bij kunststof binnenbanden is de ventielkeuze. Tot nu toe zijn alleen Presta-ventielen in 40 of 60 mm lengte verkrijgbaar. Deze kunnen echter zo nodig worden verlengd voor velgen met een hoog profiel en schijfwielen.

Of je nu racefietser, mountainbiker of toerfietser bent, voor iedereen zijn andere eigenschappen doorslaggevend bij het kopen van een binnenband. Een racefietser wil een minimaal gewicht, een mountainbiker wil lekbescherming ook bij minder sterk opgepompte banden en een toerfietser wil over het algemeen een hoge lekbestendigheid tegen lage kosten voor een binnenband.

We hebben de vier belangrijkste koopargumenten - lekbescherming, gewicht, prijs en beschikbaarheid - vergeleken voor alle fietsmaten.

*gebaseerd op gegevensbladinformatie en prijzen bij BIKE24

Conclusie: de beproefde butyl binnenband is het beste geschikt voor alle wielmaten voor een lage prijs, maar is met een normale lekbescherming niet bijzonder licht. De duurdere latex binnenband met al zijn voor-, maar helaas ook nadelen neemt een speciale niche in. Dankzij het gebruik van innovatieve materialen hebben de kunststof binnenbanden de toekomst. Ze bieden een uitstekende lekbestendigheid bij een geweldig laag gewicht. Als het assortiment aan maten met een betaalbare prijs blijft toenemen, heeft de fietsenbranche een waardige opvolger van de butyl binnenband gevonden.

De drie meest voorkomende soorten fietsventielen zijn:

Dunlop-/fietsventiel, Shrader-/autoventiel en Presta- of Frans ventiel (ook wel Sclaverand- of racefietsventiel genoemd)

Alle ventielsoorten zijn afgedekt met een kapje, meestal van kunststof, om ze te beschermen tegen stof en vuil. Vaak worden ventielen ook vastgezet met een gekartelde moer onder tegen de velg, om te voorkomen dat ze wegglijden of verdraaien.

Het Dunlop-ventiel is genoemd naar de uitvinder van het binnenbandensysteem en wordt nog steeds vooral gebruikt op stadsfietsen en kinderfietsen.
Voordeel en nadeel tegelijk: de ventielkern is alleen geborgd met een kartelmoer en kan zonder gereedschap worden verwijderd. Dit is praktisch om lucht uit de band te laten en het ventiel te vervangen, maar maakt het dieven en anderen erg makkelijk. Je kunt binnenbanden met Dunlop-ventielen met elke normale fietspomp oppompen, hoewel er soms wat meer druk nodig is om het ventiel vrij te krijgen. De ventiellengte kan 32 of 40 mm zijn, afhankelijk van wat beter bij de velghoogte past.

Steekt er maar één ventielschacht uit je velg met daarbinnen een pennetje? Dan heeft je fiets waarschijnlijk binnenbanden met autoventielen, die vastgeschroefd zijn. Om ze met lucht te kunnen vullen moet je pomp geschikt zijn voor autoventielen, want bij het pompen moet een onderdeel in de pompkop de ventielpen naar beneden drukken, zodat er lucht naar binnen kan stromen. Autoventielen worden gebruikt op stadsfietsen, toerfietsen en mountainbikes en hebben een ventiellengte van 40 mm.

Ten slotte het tegenwoordig meest voorkomende ventieltype op moderne sportfietsen en in Europa: Presta (ook wel Frans, Sclaverand- of racefietsventiel genoemd). Presta-ventielen werden oorspronkelijk ontwikkeld voor toepassing met hoge druk op racefietsen. Tegenwoordig worden ze echter ook gebruikt op hoogwaardige MTB's, toerfietsen en e-bikes. Bij het Franse ventieltype wordt slechts één deel in de smalle ventielschacht geschroefd. Uit de bovenkant steekt een pen met een moertje. Deze moer moet je tegen de klok in draaien, om de band op te kunnen blazen. Vaak is het raadzaam om kort op het ventiel te tikken om iets lucht te laten ontsnappen, om het ventiel vrij te krijgen, zodat je lucht in de band kunt pompen. Presta-ventielen zijn populair, omdat je ze naderhand weer kunt vastschroeven om drukverlies te voorkomen. Binnenbanden met deze ventielen zijn verkrijgbaar met schachtlengtes van 40, 60 en 80 mm - dus voor elke velghoogte.

Je fiets rijdt en rijdt, maar op een gegeven moment krijgt iedereen te maken met een lekke band of een defect. Maar met de juiste uitrusting is dat geen enkel probleem!

Als je regelmatig fietst, moet je een aantal standaardspullen hebben voor binnenbandreparaties: een handzame fietspomp, bandenlichters en een reparatieset die compatibel is met het materiaal van de binnenband. In deze sets vind je lapjes in verschillende maten, iets om ze op te ruwen, een stukje latex voor Dunlop-ventielen en vulkanisatievloeistof om ze op te plakken. Als alternatief zijn er ook sets met zelfklevende plakkers. Naast deze uitrusting heb je misschien een gereedschap nodig om de wielbouten los te draaien.
Is het plakken van een lekke band je te veel? Dan heb je nog de mogelijkheid om het gat tijdelijk af te dichten met een lekspray of schuim.

Tip 💡: Met een paar rubberen handschoenen in je bagage blijven je stuurgrepen en kleding schoon en zuiver, zelfs na het plakken van een lekke band.

Je hebt je racefiets een set high-profile wielen gegeven en nu zijn de ventielen te kort? 
Dan hebben we goed nieuws voor je. Met een paar ventielverlengstukken kun je ze zonder problemen blijven gebruiken. Als gemeenschappelijke accessoire delen de binnen- en buitenband het velglint. Vooral als je voortdurend slangenbeten of gaten aan de binnenzijde van de binnenband hebt, moet je erover nadenken om hem te vervangen. Omdat er ook met de ventielen af en toe iets mis kan gaan, vind je bij BIKE24 ook een grote keuze aan geschikte reserveonderdelen, zoals ventielinserts, beschermkapjes en meer.