MTB-spatborden - voor schone trail-avonturen

Bij de term spatbord denken veel mensen eerst aan de klassieke metalen fietsaccessoires die zoveel mogelijk van de bovenste helft van de banddiameter afschermen voor maximale bescherming. En natuurlijk zijn er ook zulke spatborden voor MTB's. Ze zijn meestal gemaakt van plaatstaal, aluminium of kunststof en bieden eigenlijk de beste bescherming tegen vuil en spatwater. Terwijl traditionele fietsspatborden de beste oplossing zijn op een klassieke fiets, hebben ze voor een MTB of e-mountainbike verschillende nadelen: door hun geringe afstand tot de banden nestelt de modder zich er snel onder en die kan in het ergste geval de band blokkeren. In de meeste gevallen passen deze traditionele spatborden niet eens op de achterdriehoek van fullys. Een ander probleem is dat traditionele spatborden uitsteeksels en openingen hebben die met schroeven aan het frame of de vork worden bevestigd. Maar de meeste mountainbikes hebben niet het daarvoor benodigde schroefdraad. Daarom is zo'n groot formaat spatbord op een mountainbike alleen een oplossing voor rijders die het hele jaar door rijden of toerfietsers, die meer op bos- en grindpaden rijden.

Voor mountainbikes en e-mountainbikes, waarmee je off-road en op trails rijdt, zijn korte spatborden van kunststof daarom populairder geworden. Je kunt ze vrij flexibel bevestigen, meestal met kabelbinders of klittenband.
Voor het voorwiel is een plastic spatbord voor MTB's heel eenvoudig aan te brengen: meestal aan de vorkkroon bevestigd. Op deze manier is er altijd voldoende ruimte tussen het spatbord en de band, en is het gemakkelijk te bevestigen aan de standpijpen van de vork.
Bij het achterwiel wordt het moeilijker: alleen bij hardtails kun je het spatbord gemakkelijk aan de twee staande achtervorken en de zitbuis bevestigen; bij fullys hangt het van de achterdriehoek af of en welk spatbord überhaupt past. Daarom zijn voor het achterwiel MTB-spatborden praktisch, die aan de zadelpen of het zadel worden bevestigd, omdat ze passen bij elk achterwiel.

In de regel worden spatborden voor mountainbikes op een iets grotere afstand van de band gemonteerd, zodat er geen vuil kan blijven hangen dat de band kan blokkeren. Met een MTB-spatbord ben je dus vrij flexibel, kun je het relatief gemakkelijk en snel monteren en ook weer verwijderen. Het nadeel: hoe kleiner en hoe verder van de band een spatbord is, hoe minder effectief het werkelijk kan beschermen. Dit betekent dat het monteren van het juiste spatbord in de optimale positie een beetje een uitdaging kan zijn, vooral aan de achterkant.

Het belangrijkste criterium voor een spatbord op een MTB is, dat het past. De belangrijkste maat is de breedte - die moet overeenkomen met de breedte van de banden die je op je fiets hebt gemonteerd. Een speciaal voor MTB's ontworpen spatbord is meestal vrij breed, en als het van vrij zacht plastic is gemaakt, moet het doorgaans passen. Bij BIKE24 vind je in de productbeschrijvingen van de mountainbike-spatborden informatie over de afmetingen en geschiktheid van de betreffende modellen.

Het tweede doorslaggevende criterium of een spatbord bij je mountainbike past, is de manier waarop het bevestigd is. Oplossingen met klittenband of kabelbinders zijn over het algemeen ongecompliceerd en flexibel. Je moet er wel voor zorgen dat de openingen op het spatbord voor de kabelbinder of het klittenband zo zijn geplaatst, dat ze passen op de vork of het betreffende achterste punt (d.w.z. achtervork, zadelbuis, zadelpen of zadel). Bij spatborden die achter het zadel zitten en gewoon in de staande achtervork geklemd worden, moet je ervoor zorgen dat het klemgedeelte past op de staande achtervork van je fiets.

Zorg er ook voor dat het spatbord altijd voldoende afstand tot de band heeft, ook als de vork of achterdriehoek volledig is ingedrukt. Aan de vork is dat geen probleem, als het spatbord aan de kroonplaat is bevestigd. Als het spatbord echter te laag is gemonteerd, kan het soms in contact komen met de band - om dit te controleren monteer je het spatbord en laat je, mits je een schokbrekerpomp hebt, de lucht uit de schokbreker lopen, zodat de achterste driehoek volledig wordt samengedrukt en dan kun je zien of de afstand correct is.

De lengte van het spatbord is zelden een probleem. In principe geldt: hoe langer het is, hoe beter het beschermt. Maar pas op: als het te lang is, kan het voorspatbord tegen de onderbuis van het frame schuren, en het achterspatbord kan in de weg zitten bij het op- en afstappen, afhankelijk van de positie, als het extreem lang is of omhoog wijst.

• breedte: Het spatbord moet breed genoeg zijn om de breedte van de band volledig af te schermen. Hij mag echter alleen breed genoeg zijn om tussen de standpijpen van de verende voorvork of tussen de staande achtervork te passen.
• bevestiging: Bevestiging met kabelbinders of klittenband is ongecompliceerd, maar de bevestigingspunten moeten overeenkomen met de daarvoor bedoelde plaatsen op de vork en vooral de achterdriehoek.
• ruimte voor banden en vering: Het is essentieel dat de spatborden van mountainbikes voldoende ruimte voor de banden bieden - zelfs als vork of achterframe volledig zijn ingedrukt.
• lengte: Hoe langer een spatbord is, hoe beter de beschermende werking. Als het echter te lang is, kan het tegen het frame schuren, afhankelijk van hoe het gemonteerd is.

Let er bij het monteren van je nieuwe mountainbike-spatbord op, dat er geen schuurplekken op de lak van de vork of het frame komen. Je kunt het beste een transparante, rubberen beschermfolie aanbrengen op de plaats waar de kabelbinders of het klittenband in contact komen met de lak. Let er bij gebruik van een voorspatbord op, dat de achterkant niet tegen de onderbuis van het frame schuurt - dit veroorzaakt na verloop van tijd ook lelijke schuurplekken.

• Mountainbike-spatborden zijn meestal van kunststof en worden bevestigd met klittenband of kabelbinders.
• Klassieke spatborden, die de band maximaal beschermen, worden meestal met schroeven bevestigd, maar dat is bij veel mountainbikes niet mogelijk.
• Het voorspatbord wordt meestal op de vorkkroon gemonteerd, wat een eenvoudige oplossing is.
• Het achterspatbord op een mountainbike is vaak moeilijk of niet aan de achterdriehoek te bevestigen. In dit geval zijn spatborden die aan de zadelpen of het zadel worden bevestigd de minst belastende oplossing.
• Op een mountainbike moet je het spatbord monteren met voldoende bandenspeling - maar de grotere afstand tot de band betekent een slechtere bescherming. De optimale positie is dus het beste compromis tussen de noodzakelijke, maar niet te grote afstand tot de band.